woensdag, 06 april 2022 20:58

Grondbank anticiperende aankopen

Vrz,

resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst.
Je hebt positieve en negatieve resultaten. Het verleden laat zien dat gemeenten forse financiële verliezen hebben geleden door actief grondbeleid, dat zich heeft laten vertalen in hoge schulden dat weer tot uiting komt in hoge lokale lasten. Tot op de dag van vandaag betalen de burgers een hoge prijs voor dit avontuur.

In onze eigen provincie kennen wij het voorbeeld van de gemeente Apeldoorn waar de gemeente in januari 2011 aankondigde dat zij 68 miljoen euro diende af te boeken op het grondbedrijf en een jaar later bleek dat dit mogelijk kon oplopen tot rond de 200 miljoen euro (zie het rapport ‘De grond wordt duur betaald’ uit 2012 n.a.v. het uitgevoerde raadsonderzoek). Eén van de conclusies was dat het college en de raad het grondbedrijf te veel zagen als een geldmachine zonder zich voldoende bewust te zijn van de mogelijke impact van de aanwezige risico’s.

Door de enorme druk op de leefruimte ligt het in de lijn van de verwachting dat de grondprijs niet zal dalen, tenminste als je aangekochte grond niet omkat in een categorie grond met een lagere marktwaarde, zoals bijvoorbeeld bij afwaardering naar natuurgrond het geval is. In het verleden heeft de provincie honderden miljoenen uitgegeven aan de Ecologische Hoofdstructuur afgekort de EHS. Later werd de EHS vervangen door het Gelderse Natuur Netwerk. En daarvoor had je nog allerlei regelingen voor natuur aankoop.
Tot op de dag van vandaag is hier geen enkel statenlid die weet wat al die natuur aankopen hebben gekost en wat het heeft opgebracht. Wie het wél weet mag het zeggen.

Uiteraard zal het College aangeven dat het maatschappelijk rendement niet in geld is uit te drukken.
Het waren uiteindelijk politieke keuzes. En nu gebeurt dat weer met de grondbank.
Om de Gelderse ambities uit te voeren wordt er niet een grondbedrijf opgericht, maar een grondbank. Dat is een fiscale keuze. Het College heeft namelijk net als de meeste Gelderlanders een hekel aan onnodig belasting betalen. Dat uiteindelijk de burger rechtsom, maar vooral linksom toch moet betalen boeit blijkbaar niet echt voor het College. Zij schuift de rekening gewoon door.
Die ambities dienen gewoon de links groene politieke agenda. Maar ja ambities klinkt nu eenmaal positiever.
Maar het resultaat is hetzelfde, windmolens in je achtertuin, de koeien moeten het veld ruimen voor zonne-akkers en woningen. Want niemand wil natuurlijk met een vluchteling of asielzoeker in huis blijven zitten.
Dan maar liever je eigen kinderen op zolder houden. Want tegen die open grenzen is niet aan te bouwen.

Vrz, het College geeft aan dat de grondbank geen verlies kan lijden. Ten eerste zou de businesscase minimaal neutraal moeten zijn. Klinkt allemaal leuk hoor, maar dat is ons wel vaker voor gehouden.
De grond wordt door de grondbank intern door geleverd voor de boekwaarde naar een project. Op deze manier zou er volgens het College geen verlies worden geleden op de grond zolang er maar een project is. Maar dit is natuurlijk jezelf voor de gek houden. De kosten worden gewoon doorgeschoven naar het project. Je schuift wederom de rekening gewoon door en klaar is Kees! Is dit nu sterk bestuur?

Bestuurlijk gezien gaat het College op een bedenkelijk pad. De Minister van Binnenlandse Zaken schrijft in haar brief in juni 2021 betreffende de verkenning van de nationale grondbank: ik citeer:
"Zo begeeft de Rijksoverheid zich actief in het private domein, terwijl zij onder meer via de ruimtelijke ordening ook kaderstellend is voor de mogelijkheden in dat private domein. Actieve publieke betrokkenheid in de grondmarkt vergt daarom een zorgvuldige en prudente afweging, en per geval een verkenning van de additionele rol ten opzichte van de publiekrechtelijke bevoegdheden en van de mate waarin sprake is van ‘marktfalen’. <einde citaat>

Windmolens en zonne-akkers zijn niet rendabel, daar is zeker sprake van marktfalen. Het is niet voor niets dat deze sector zwaar gesubsidieerd wordt. Maar hoe zit het met de woningbouw? Waarom zou een boer niet direct verkopen aan een projectontwikkelaar?
Of zit de angel in het feit dat binnen deze grondbank-constructie het privaat domein en het publiek rechtelijk domein door elkaar lopen? De aankopen vallen in het privaat domein en de invloed van de provincie op de directe leefomgeving valt in het publiek rechtelijk domein. Hiermee wordt een ongelijk speelveld gecreëerd.
Is hier niet sprake van misbruik van positie? Graag een reactie van de gedeputeerde.

Dan vrz, de grondbank zal zich richten op gronden in het buitengebied. Dit houdt in sanering en reorganisatie van boerenbedrijven. Er is gericht beleid op het uitkopen van boeren en de boeren die kunnen blijven moeten extensiveren. Een onbegrijpelijke keuze, want extensiveren neemt juist meer ruimte in beslag.
Nu al rijzen de prijzen de pan uit door de krankzinnige energie transitie en het waanzinnige Europese project "Farm to fork". Ook de Universiteit Wageningen kwam tot de conclusie dat de groene ambities gepaard gaan met hogere prijzen en een lagere voedselproductie.
De oorlog in Oekraïne maakt het drama compleet doordat de export van o.a. granen stokt.
Niet alleen naar Europa, maar vooral naar Afrika en het Midden Oosten. Een gevaarlijke situatie daar voedseltekorten dikwijls leiden naar opstanden en migratiestromen.
Het is dan ook niet voor niets dat euro-commissaris van Landbouw (Janusz Wojciechowsk) op de rem trapt. (De lancering van de natuurherstelwet en pesticidenrichtlijn gaat voorlopig niet door.)
Ook de Franse president Macron springt in de bres voor de boeren en geeft aan dat Europa zich niet kan permitteren om minder voedsel te produceren.
LTO is al langer kritisch over Farm to Fork en geeft aan, ik citeer : „Dit zal leiden tot minder Europese export en meer import van voedselproducten van buiten de EU. Daarmee komt de strategische voedselsoevereiniteit van Europa in het geding.” <einde citaat>

Vrz, ik rond af. Er wordt een ongelijk speelveld gecreëerd in de strijd om de landbouw gronden.
Daarnaast is het naïef, arrogant en onverantwoord om de voedselvoorziening af te bouwen en de prijzen op te stuwen. Huishoudens hebben nu al moeite om rond te komen. En dan heb ik het niet alleen over de minimum inkomens, maar ook over de modale inkomens.
Vrz, het leven is aangenamer met een zogenaamd stikstofprobleem, een volle provisiekast en een dak boven je hoofd, dan dat je met met een lege maag CO2 neutraal onder de brug ligt.

944 keer gelezen